در مقالات قبلی دانشنامه استارتاپی نبضی‌نو، به توضیح برخی از مدل‌های کسب و کار مانند مدل B2B پرداخته ایم. در این مقاله قصد داریم به دو مدل مهم دیگر از مدل‌ها و روابط کسب و کار، یعنی B2C و C2C بپردازیم.

B2C – Business to Consumer

به‌صورت کلی منظور از مدل کسب و کار B2C رابطۀ تجاری میان شرکت‌ها یا کسب‌ و کارها با مشتریان، مصرف‌‌کنندگان و یا کاربران نهایی محصولات یا خدمات آن‌ شرکت‌ها است.

این اصطلاح با آغاز رونق کسب‌ و ‌کار‌های مبتنی بر وب در اواخر ۱۹۹۰، به اصطلاحی فوق‌ العاده محبوب تبدیل شده که عمدتاً شامل خرده ‌فروشان آنلاین و دیگر کسب‌ و کارهایی که محصولات یا خدمات خود را به شکل مستقیم از طریق اینترنت به مصرف‌کنندگان می‌فروشند، می‌باشد.

برای مثال، بیشتر فروشگاه‌های اینترنتی که مشاهده می‌کنید، از مدل B2C استفاده می‌کنند و مستقیماً به مصرف کننده کالا می‌فروشند. متخصصان بازارهای الکترونیکی تخمین می‌زنند که سود جهانی تجارت الکترونیکی B2C افزایش چشم‌گیری داشته است و معاملات خرده فروشی اینترنتی نقش قابل توجهی را در این بازارها بازی می‌کنند.

تجارت الکترونیک B2C هزینۀ معاملات را ( مخصوصاً هزینه ای که صرف یافتن کالا یا خدمات توسط مشتری می‌شود ) کاهش می‌دهد. این کاهش هزینه‌ها، توسط افزایش دسترسی مشتریان به اطلاعات و همچنین ایجاد فرصت مقایسۀ قیمت‌ها برای مشتریان، صورت می‌گیرد.

C2C – Customer to Customer

یک نوع مدل کسب ‌و کار است که محیطی را برای تجارت آسان بین مشتریان خود با یکدیگر فراهم می‌کند. حراجی و آگهی‌ (آنلاین و فیزیکی) دو مثال مهم از اجرای این مدل کسب‌ و‌ کار در بازار هستند.

محبوبیت بازاریابی C2C با ورود اینترنت افزایش یافت و با ظهور شرکت‌های موفقی نظیر eBay و Craigslist  که روی تسهیل تعامل میان مشتریان متمرکز بودند، به اوج رسید. سایت‌های C2C درآمد خود را از هزینه‌‌های دریافتی از فروشندگان برای نمایش لیست اقلام فروش، تبلیغات و معاملات تکمیلی به دست می ‌آورند.

این نوع تجارت، با رشد بازارهای الکترونیکی رشد کرد و رسمیت گرفت و برای مثال به صورت های زیر یافت می‌شود:

  • حراجی‌های منطقه ای که مشتریان کالاهای خود را به دیگر مشتریان می‌فروشند و یا از آنها کالایی می‌خرند(دیوار، شیپور، ایسام و …)
  • سیستم های Peer-to-Peer ( وبسایت پونیشا )
  • بازارهایی آنلاینی که در آن مشتریان به صورت آنلاین باهم گفتگو می‌کنند.