در مبحث ایده کسب و کار و ایده های استارتاپی صحبت‌ها و آموزش‌های فراوانی ارائه شده است. تقریباً همگی آنها بر یک جمله محوریت دارند:
ایده کسب و کار شما باید بر اساس نیاز و تقاضای موجود بازار شکل گرفته و راهکاری بهینه و مطلوب برای آن ارائه نماید.
اما این آموزه در عین ارزشمند بودن، یک نکته مهم را جا انداخته است؛ نکته‌ای که علم بازاریابی را در موفقیت و شکست ایده‌ها وارد می‌کند:
در ایده یابی کسب و کار می‌توان با بازوی مستحکم تبلیغات و بازاریابی، نیاز و تقاضایی جدید در بازار ایجاد نمود.
در یک مثال ساده می‌توان گفت که نیاز نظافت بدن با صابون برطرف می‌شود اما با تبلیغات مناسب، محصول شامپوی بدن هم خودش را به عنوان یک راهکار حل این نیاز مطرح کرده است.
اما در این مقاله قصد دارم به قسمت اول مبحث ایده کسب و کار یعنی ایده یابی بر اساس نیاز و تقاضای فعلی بازار صحبت کنم. لذا در ابتدا دو نوع نیاز را معرفی کرده و مفهوم تقاضا را هم مرور خواهیم کرد:
- نیاز آشکار: این نوع نیاز، آن دسته‌ای هستند که به خوبی به آن واقف هستیم.از نیازهای جسمی و روحی گرفته تا نیازهایی که برای بهتر و ساده‌تر شدن زندگی‌مان به آنها فکر کرده و از آنها مطلع هستیم.
- نیاز پنهان: تعداد کمی از نیازها هستند که در حالت معمول از توجه ما دور می‌مانند. در کتب بازاریابی و مدیریت، نیاز به بیمه عمر مثال زده می‌شود. در تبلیغات بیمه عمر باید دائماً از آینده‌ای هشدار داده می‌شود که ممکن است پیش نیاید. لذا به دلیل آنکه در گذشته و حال، درگیر نیاز به مزایای بیمه عمر نیستیم به طور معمول به آن فکر هم نمی‌کنیم.
- تقاضا: تقاضا زمانی اتفاق می‌افتد که ما به نیاز مربوطه واقف شویم. در مرحله اول ابتدا می‌پذیریم که آن نیاز را داریم و سپس به دنبال رفع آن بر خواهیم امد.
[irp posts=”6269″ name=”امکان سنجی ایده و تحقیق بازار صحیح به روش استارتاپ ParcelBright”]
حال زمان آن رسیده که کمی عمیق‌تر وارد مبحث ایده شویم؛ اگر با توجه به هدف این مقاله، مفهوم ایده را به ایده یابی کسب و کار محدود کنیم می‌توان ایده‌هایی که بر اساس نیاز مردم طراحی می‌شوند را به دو دسته زیر تقسیم نمود:
طبق این تصویر، ایده‌ها به دو حالت کلی تقسیم می‌شوند؛ بر اساس نیاز شخصی که مورد درخواست و تقاضای طیف وسیعی باشد و یا بر اساس نیازهای مشخص گروهی از مردم جامعه.
خدمات و محصولات کسب و کارها باید بتواند نیاز یا مشکلی از مردم را رفع نمایند. در واقع کسب و کارهای موفق با شناسایی نیازهای مشتریان خود، محصولی متناسب با خواست آنها به بازار ارائه می‌کنند.
این امر گاهاً به صورت پیش‌بینی نیازهای آتی و تحلیل نیازسنجی مشتریان نیاز انجام می‌گردد تا تغییرات محصول فعلی یا تولید محصولات جدید بر اساس آن انجام گردد.
یکی از ساده‌ترین شیوه‌های شناسایی نیاز مردم، شناسایی مشکلات خود و اطرافیان است.مشکلاتی که شما گرفتار آن هستید می‌تواند به ایده کسب و کار شما تبدیل گردد. همچنین می‌توان در اصناف مختلف، فرآیندهای کاری را بررسی کرده و مشکلات و خلاهای موجود را شناسایی کرد.
[irp posts=”5092″ name=”ایده های استارت آپی با تشخیص نیاز مخاطب”]
مثلاً همواره پرداخت کرایه تاکسی درون شهری یکی از مشکلات راننده‌ها و مسافران است. همه ما مشکل پول خرد را بارها تجربه کرده‌ایم اما به تازگی چند استارتاپ ایرانی در این زمینه راه‌اندازی شده‌اند.
لذا باید در زندگی شخصی و اجتماعی و محیط کار خود به دنبال چنین گره‌ها و مشکلاتی باشیم تا بتوان از آنها برای ایده یابی کسب و کار اینترنتی خود استفاده نمود.
نکته حائز اهمیت بعدی، بروزرسانی ایده‌های موجود است. به عبارت دیگر، ممکن است در حال حاضر برای یک نیاز و تقاضای خاص، کسب و کار و راهکاری موجود باشد اما در بسیاری از موارد می‌توان به شکلی بهتر و بهینه‌تر، راهکار و راه حل مطلوب مشتری را ارائه داد.
بهترین مثال این نکته را می‌توان در مقایسه آژانس‌های تاکسی در نظر گرفت که اسنپ توانست مشکلات متعدد این آژانس‌ها را بر طرف نموده و نیاز به تاکسی دربست را به شکلی ایده‌آل‌تر رفع نماید.
[irp posts=”4053″ name=”داستان استارتاپ : از انتخاب ایده تا ارائه ایده”]
اهمیت ایده کسب و کار
تا اینجا در مورد ماهیت و چگونگی ایده‌یابی کسب و کار صحبت شد، اما در اینجا با یک اینفوگرافیک ساده که به همت تیم استارتاپینگ طراحی و ترجمه شده قصد دارم بر لزوم توجه به ایده یابی بر اساس نیاز و تقاضای بازار تاکید کنم.
طبق اینفوگرافیک زیر، 42 درصد استارتاپها به خاطر عدم توجه به نیاز بازار شکست خورده‌اند؛ به عبارت ساده‌تر، نیاز به محصول آنها در بازار وجود نداشته و از آن استقبال نشده است.
لذا با توجه به نیاز مردم، می‌توان احتمال شکست استارتاپ را 42 درصد کاهش داد و یا در تعبیری دیگر، احتمال موفقیت استارتاپ را 42 درصد افزایش داد!
